top of page
  • Yazarın fotoÄŸrafıAv. Dr. Arb. Ali ÇÖLDEMLÄ°

Kambiyo Senedinde (Senette) Yer Alan "Teminat Senedidir" Ä°baresinin Senede Etkisi.


Uygulamada taraflar hukuki ilişkilerinden (kira sözleşmesi, alım-satım sözleşmesi, bankalarla imzalanan kredi sözleşmeleri vb.) doğan alacaklarını teminat altına almak amacıyla, imzaladıkları sözleşmenin haricinde ayrıca "senet" imzalamaktadırlar.

Senedi imzalayarak borç altına giren kişiler ise bu senedin ciro yoluyla üçüncü kişilere geçmesini engellemek, kambiyo senetlerinin "sebepten mücerretlik" ilkesi gereğince doğrudan icra yoluna başvurulabilmesi ve bu icra takiplerine doğrudan itiraz ile icrayı durdurmanın mümkün olmaması gibi nedenlerle, kendilerini güvence altına almak istemektedir.

Senedin ön yüzüne, arkasına yazılabilen "Teminat Senedi" ibaresi de bu güvence sağlama yollarından bir tanesidir. Ancak taraflar hukuki yardımların pahalılığı, kendi işlerini kendi yapabileceğini düşünme, uzun süredir işlemi aynı şekilde yapmanın verdiği doğruluk hissi gibi sebeplerle bir uzmandan yardım almamaktadır.

Daha sonrasında alacaklı senet ile ilgili icra yollarına başvuracağında çeşitli hukuki sorunlarla karşılaşmakta, kambiyo hukukundan doğan haklardan yararlanama tehlikesi ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu da alacaklının alacağına kavuşmasını geciktirmektedir.

Belirlilik (muayyenlik) kambiyo senetlerinin temel unsurlarından biridir.

Tedavül kabiliyeti de dikkate alındığında, bononun bütün unsurlarının açık, net, yoruma elverişli olmayacak biçimde belirgin olması gerekir.

Türk Ticaret Kanunu'nun 777. maddesi zorunlu unsurları taşımayan senedin bono niteliğinde olmadığını belirttikten sonra vade, keşide ve ödeme yeri konusunda da yedek hukuk kuralı getirerek oluşabilecek boşlukları doldurmuş ve belirlilik ilkesini bu şekilde desteklemiştir. Avizo, bedel, faiz, protestodan muafiyet ve yetki şartı gibi kayıtların konulması kabul edilmekte ise de, illetten mücerretlik veya muayyenlik vasfını ortadan kaldıran kayıtların bono üzerine konması, onun kambiyo senedi vasfını ortadan kaldırır.

Bonoda teminat kaydı varsa da neyin teminatı olduğu belirtilmediğinden bu ibare bononun mücerrettik vasfını ortadan kaldırmaz.

Bononun teminat amaçlı verildiğinin kabul edilebilmesi için, neyin teminatı olarak verildiğinin ya bononun önündeki veya arkasındaki yazılar veya ayrı bir belge (İİK'nun 169/a maddesinde öngörülen) ile teminat senedi olduğunun kanıtlanması gerekir. Aksi Durumda senedin kambiyo vasfı devam eder, kambiyo hukukundan kaynaklanan takip yollarına başvurulabilir.

Yargıtay yerleşmiş içtihatlarında da bu şekilde kabul edilmektedir.


Son Yazılar

Hepsini Gör

Tasarrufun İptali Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Görevli Mahkeme Tasarrufun iptali davalarında amaç; borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı bazı tasarrufların geçersiz yada iyiniyet kurallarına aykırılık sebebiyle alacaklıya karşı sonuçsuz ka

bottom of page